Projectplan Boekelermeer Energiepositief

Inleiding:

Het Energie Platform regio Alkmaar (EPA) is mede aanjager van het initiatief BE+. De Stichting BE+ staat voor Bedrijventerreinen Energiepositief en heeft als doel om landelijk 250 bedrijventerreinen energiepositief en CO2 neutraal te maken met een neutrale cashflow voor de betrokken ondernemers. De stichting is een initiatief van Oost NV (Ontwikkelingsbedrijf Oost Nederland), TNO, Kortman DGO en WM3 Energy. De stichting is op 3 november 2016 opgericht. Cash flow neutraal betekent dat wat de ondernemer nu voor zijn energie betaald per maand hij blijft betalen per maand: enerzijds een lagere energierekening, anderzijds een deel dat gebruikt wordt voor het afbetalen van de maatregelen totdat de terugverdientijd is verstreken.

Uniek aan de uitvoering van het project is dat we uitgaan van het gehele bedrijventerrein (dus niet alleen van de individuele ondernemer) en dat we de financiering van de maatregelen al geregeld hebben. Dit subsidieverzoek gaat dus niet over het verkrijgen van fondsen voor de investeringen maar over een bijdrage in de proceskosten die vooraf gaan aan de investeringen van de maatregelen.

We willen Boekelermeer energiepositief maken, daarmee kunnen wij een aanzienlijke bijdrage leveren met betrekking tot het Energieakkoord van Parijs. TNO heeft uitgerekend dat als we de doelstelling van BE+ realiseren we 1/3e deel van het Energieakkoord kunnen realiseren. Naast deze ambitieuze maar haalbare energie doelstelling zijn er nog een aantal positieve resultaten:

– Er wordt geïnvesteerd in de kwaliteit van de bedrijventerreinen, naast energie worden er ook vaak andere thema’s aangepakt, zoals mobiliteit; groen; parkeren en bewustwording van de circulaire economie;

– We gaan uit van de bestaande bedrijventerreinen die hierdoor een aanzienlijk upgrade realiseren;

– Het wordt/blijft een aantrekkelijk en duurzaam bedrijventerrein;

Vanuit de doelstellingen van EPA, de beheerstichting Boekelermeer, O.A en uiteraard ook de gemeente Alkmaar om het bedrijfsleven te stimuleren echt stappen te zetten in het reduceren van de CO2 uitstoot is Boekelermeer door EPA als pilotterrein voor dit project aangemeld en door de Stichting BE+ geaccepteerd. Dit mede omdat door Boekelermeer aan de volgende primaire randvoorwaarden wordt voldaan:

  • –  Een aan de doelstellingen gecommitteerde ondernemersorganisatie;
  • –  Een aan de doelstellingen gecommitteerde gemeente;
  • –  Een uitvoeringsorganisatie bij voorkeur in de vorm van Parkmanagement organisatie;
  • –  Op het terrein gevestigde bedrijven die als koplopers worden gezien;De functie van de pilots is natuurlijk om een vooraf ontwikkelde werkwijze in de praktijk toe te passen en steeds weer waar nodig en mogelijk te verbeteren. Dit overigens wel vanuit de centrale doelstelling en met de mogelijkheid de te nemen maatregelen volledig te financieren.

 

Uitvoering:

De verschillende te nemen stappen in het proces zijn hieronder schematisch weergegeven:

De doelstelling van het BE+ project is om 250 bedrijventerreinen in Nederland in de periode tot 2026 energiepositief te maken. De afgeleide doelstelling voor Boekelermeer is uiteraard dezelfde maar is minimaal een deelname aan het project door bedrijven die samen ca. 70% van het energieverbruik verzorgen. Dit zijn ca. 60 van de ca. 140 panden op Boekelermeer.

De taakverdeling tussen de Stichting BE+ en de lokale uitvoeringsorganisatie is grofweg:

Stichting BE+:

  • –  Uitvoeren nul meting terrein en globaal van de individuele panden;
  • –  Inbreng gedetailleerde kennis over de toe te passen technieken in de vorm vanconcrete advisering;
  • –  Ondersteuning bij de uitvoering van energiescans bij individuele bedrijven;
  • –  Financiering van projecten bij individuele bedrijven (b.v. Zonnestroom/verlichtinge.d.) en collectieve projecten (b.v. warmtenet/windmolens/PV park);
  • –  Uitwisselen van ervaringen, best practices etc. tussen de diverse deelnemendeterreinen;

 

Lokale organisatie:

  • –  Het vormen van een werkgroep die de lokale activiteiten initieert, ontwikkeld,coördineert en controleert. (Hierin hebben alle lokale partners zitting en is EPA devoorzitter en coördinator);
  • –  Het geven van voorlichting aan de bedrijven over de beschikbare technischehulpmiddelen om energie te besparen en/of zelf op te wekken;
  • –  Het stimuleren van de lokale bedrijven om individueel en aan het project deel tenemen en, waar van toepassing, deel te nemen aan de collectieve projecten;
  • –  Het ontwikkelen van de hulpmiddelen om deze taken te kunnen uitvoeren enondersteunen;
  • –  Het (laten) uitvoeren van de benodigde energiescans bij de deelnemende bedrijvenen het mede opstellen van de rapportages/adviezen/uitvoeringsvoorstellen;
  • –  Het identificeren van mogelijkheden voor collectieve projecten en deze (laten)uitwerken tot concrete uitvoeringsprojecten;
  • –  Het opzetten van een zgn. ESCo die de projecten kan (laten) uitvoeren en financierenvanuit de fondsen van de Stichting BE+(hiervoor is EPNH al ingericht maar mogelijk is een eigen ESCo voor Boekelermeer wenselijk);Basisinfo Boekelermeer

Aantal bedrijven Aantal panden Elektriciteitsverbruik Gasverbruik

: ca. 160
: ca. 140
: ca. 46 mln. kWh, waarvan ca. 60% gebouw gebonden
: ca. 2,75 mln. m3, waarvan ca. 70% gebouw gebonden)

Daarbij is interessant dat:

  • –  Het energieverbruik op Boekelermeer ca. 12% van het totale energieverbruik binnende gemeente Alkmaar bedraagt;
  • –  Ca. 80% van het energieverbruik wordt door ca. 20% van het aantal bedrijvengebruikt;
  • –  TNO, op basis van de eerste analyse aangeeft dat om de projectdoelstelling terealiseren er ca. € 60 mln. moet worden geïnvesteerd. Hiermee wordt dan min. € 6-7mln. op jaarbasis bespaard.
  • –  Er alleen al door al het beschikbare dak (440.000m2) te benutten voor Zonnestroomer ca. 35 mln. kWh kan worden opgewekt.
  • –  Met het algemeen toepassen van LED verlichting ca. 2,9 mln. kWh wordt bespaard.

 

Actieplan:

De communicatiestrategie moet er op gericht zijn ontwikkelingen in het project breed zichtbaar te maken en te houden waardoor het project steeds onder de aandacht komt en blijft. Hiervoor dienen voldoende hulpmiddelen te worden ontwikkeld en in de diverse uitvoeringsfases van het project te worden ingezet. Dit betreft o.a.

  • –  het opzetten van een presentatie;
  • –  het maken van een eenvoudige flyer;
  • –  het maken van een website of het integreren in de website van EPA, EP-NH en SBB;
  • –  ontwikkelen social media hulpmiddelen;
  • –  ontwikkelen nieuwsbrief macro;
  • –  ontwikkelen van ingangen voor free publicity in NHD en lokale bladen;
  • –  optioneel een energiemeter plaatsen bij de ingangen van het terrein;De introductiefase beslaat de volgende stappen:
    1. Depraktijkleertdatrichtenophetverkrijgenvanspontanereactiesvanbedrijven vaak onvoldoende resultaat geeft. Niettemin zijn een of meerdere bijeenkomsten waarin het project wordt gepresenteerd zeer functioneel. De algemene communicatie moet dus vooral gericht zijn om daarna, meestal in 1 op 1 situaties, ondernemers te kunnen overtuigen van de toegevoegde waarde voor hun bedrijf. Het ligt daarbij voor de hand ons eerst vooral te richten op de 20% van de bedrijven die het hoogste energieverbruik hebben. De andere bedrijven zullen mogelijk volgens als de voorbeelden hen aanspreken.Verwacht wordt dat in deze fase ca. 80-100 bedrijven collectief en individueel benaderd kunnen worden.
    2. Devolgendestapindedeelnamevandebedrijvenishetvaststellenvanhet energieprofiel van de bedrijven/panden als nulmeting. De door TNO beschikbaar gemaakte informatie is daarvoor een redelijke basis maar dient nog wel verder te worden verfijnd. Hiervoor zijn diverse bronnen beschikbaar vanuit de gemeente maar ook EPA. Dit is een noodzakelijke maar zeer tijdrovende actie. Hieruit kunnen de belangrijkste kansen voor het terugdringen van het energieverbruik/CO2 uitstoot worden gegenereerd.Verwacht wordt dat wij in deze fase van zo’n 60 bedrijven/panden een energieprofiel zullen opstellen

    De concretiseringsfase beslaat de volgende fases:

3. Daarna volgt de stap van verificatie van deze gegevens bij de betreffende bedrijven en het met hen vaststellen van de eigen prioriteiten bij het realiseren van de eigen doelstellingen. Parallel daaraan loopt de inventarisatie van de mogelijkheden voor collectieve maatregelen (b.v. warmteuitwisseling) en/of collectief georganiseerde maatregelen (b.v. gezamenlijke uitvoering van Zonnestroominstallaties).

 

Verwacht wordt dat wij bij zo’n 60 bedrijven/panden het energieprofiel zullen verifiëren en, met de eigenaar, de 2-3 prioriteiten zullen afstemmen.

4. Hierna begint de realisatiefase met als eerste stap het uitwerken door deskundigen in de diverse velden van de uitvoeringsspecificaties voor de als rendabel veronderstelde maatregelen.

Verwacht wordt dat wij voor alle panden uit stap 3 de uitvoeringsspecificaties zullen opstellen.

De realisatiefase beslaat de volgende stappen:

  1. Opbasishiervankunnen,bijvoorkeurm.b.v.lokale/regionaleleveranciersde uitvoeringsvoorstellen worden opgesteld.
  2. Via de Esco kunnen de uitvoeringsvoorstellen worden voorzien van een financieringsvoorstel en wordt de complete propositie voorgelegd aan het betreffende bedrijf.

De uitvoeringsfase beslaat de volgende stappen:

  1. Uitvoeringvandedoordebedrijvengegevenopdrachten.Dezeuitvoeringdient uiteraard goed te worden begeleidt door de eerder benoemde deskundigen.
  2. Controleenmonitoringvandegerealiseerdemaatregelen.

Voor collectieve- of collectief georganiseerde projecten moeten dezelfde stappen worden doorlopen maar is het proces veel gecompliceerder.

Stap 1 t/m 8 kunnen vrijwel uitsluitend in de genoemde volgorde tot succes leiden maar hoeven niet noodzakelijkerwijs tegelijk bij alle deelnemende bedrijven te worden uitgevoerd.

De looptijd van het project 1ste fase betreft de periode 2017 t/m 2018 waarbij geleidelijk het accent verschuift van introductie en voorlichting naar inventarisatie en het voorstellen van de mogelijke maatregelen en dan naar de uitvoering daarvan.

Per kwartaal zal worden gerapporteerd over de voortgang en resultaten van het project. Medio 2018 zal dan worden besloten over de vervolgfase en de doelstellingen daarvoor.

 

Fasering:

In de opstartfase, tot november 2017 wordt met de voorbereiding van dit project begonnen. In die periode moet de werkgroep worden gevormd, moet TNO de nulmeting van het terrein uitvoeren en worden begonnen met voorbereiding van de introductie naar de bedrijven.

Begin december kan dan de eerste introductiebijeenkomst plaatsvinden met als doel zoveel als mogelijk deelnemer te werven. In dezelfde periode zal ook middels individuele contacten met bedrijven worden geworven

Verwacht wordt dat in de periode 2017/18 het traject met min. zo’n 50-60 bedrijven wordt doorlopen. Dan is er ook zicht op de mogelijkheden voor collectieve projecten en kunnen enkele daarvan mogelijk reeds zijn geformuleerd.

Vanuit de dan opgedane ervaringen/verkregen inzichten zal moeten worden bepaald of en hoe verder te gaan naar de uiteindelijke doelstelling van min. volledige energieneutraliteit.

Wat gaat het opleveren?

Het uiteindelijke doel is om Boekelermeer (excl. HVC) energiepositief te maken. Dit betekent dat de combinatie van energiebesparingen en zelf, individueel of collectief, energie opwekken hoger moet zijn dan het huidige verbruik van energie. Het meest kansrijk hierbij zijn maatregelen gericht op de gebouwsgebonden energievraag. Energiebesparende maatregelen voor productieprocessen zijn veel gecompliceerder te realiseren en zal grotendeels gerealiseerd moeten worden door toelevering daarvan middels o.a. Zonnestroom.

Concreet is de doelstelling voor de periode 2017/18:

  • –  Deelname aan het project van ca. 50-60 bedrijven te bewerkstelligen;
  • –  Ca. 20% van het gebouwsgebonden energieverbruik (ca. 5 mln. kWh en 0,5 mln. m3gas) te besparen en/of op te wekken;
  • –  Ca. 15% van het proces gebonden energieverbruik (ca. 4 mln. kWh en 1 mln. m3gas) te besparen en/of op te wekken;
    Medio 2018 zullen dan de doelstellingen voor de periode vanaf 2018 worden bepaald

 

Communicatie voor de stappen 1 t/m 3:
Hulpmiddelen €7.500 € 2.500 € 5.000
Uitvoering €5.000 € 1.000 € 4.000
Stap 1
30 uur ả € 70 €2.100 € 2.100
Stap 2
180 uur ả € 70 €12.600 € 2.100 € 10.500
Stap 3
300 uur ả € 70 €21.000 € 7.000 € 14.000
Collectieve projecten 40 uur ả € 70 €2.800 € 2.800
Communicatie stappen 4 t/m 8
Stap 4 t/m 8
Coördinatie netto100 uur ả € 70 €7.000 € 7.000
Totaal €63.000 € 12.600 € 50.400

De provincie Noord-Holland heeft de mogelijkheid gecreëerd om € 25.000 subsidie te verlenen onder de voorwaarde dat er dan ook € 25.000 cofinanciering is vanuit de lokale partijen.

Voor de cofinanciering heeft de gemeente Alkmaar aangeboden € 7.500 te willen bijdragen aan het opstellen van het energieprofiel van het terrein, het uitvoeren van promotieactiviteiten en vooral aan de uitvoeringskosten van stap 3 en 4.

Ook de Beheerstichting Boekelermeer (SBB) € 5.000 bijdragen in de kosten van promotie en de uitvoering van secretariële werkzaamheden.

Verder gaan wij er vanuit dat de eigen bijdrage van de deelnemende bedrijven min. € 12.500 zal bedragen